Dochodzenie roszczeń od małżonka dłużnika – kiedy jest to możliwe?

 

Nierzadko zdarza się sytuacja, iż mimo wyroku w ręku, wierzyciel jest bezsilny. Okazuje się bowiem, że dłużnik jest niewypłacalny i komornik chce umorzyć postępowanie. Zastanowić się zatem trzeba czy możliwe jest ściągnięcie długu od jego małżonka.

Przepisy mówią wprost – tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim sąd nada klauzulę wykonalności także przeciw jej małżonkowi. Jest ona jednak ograniczona do wspólności ustawowej (majątku wspólnego małżonków). Ponadto dochodzący zapłaty musi wykazać dokumentem urzędowym lub prywatnym, że drugi małżonek wyraził zgodę na czynność z której dług powstał.

Tytuł egzekucyjny

Jeśli chodzi o tytuł egzekucyjny to najczęściej będzie to prawomocny wyrok sądu zaopatrzony w odpowiednią pieczątkę sądową stwierdzającą jego wykonalność (klauzulę wykonalności).

Oczywiście może być ciężko wykazać dokumentem, iż drugi małżonek wyraził zgodę na dane zobowiązanie. Często takiego dokumentu w ogóle nie będzie. Dlatego ustawodawca złagodził znacząco rygory w przypadkach, gdy w skład majątku wspólnego małżonków wchodzi przedsiębiorstwo. Przy egzekucji z takiego przedsiębiorstwa nie trzeba wykazywać zgody małżonka dłużnika. Wystarczy dokument potwierdzający, iż dochodzona wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Rodzi się też pytanie co w przypadku zawarcia przez małżonków intercyzy?

Przepisy dają odpowiedź również i na te zagadnienie. Zawarcie majątkowej umowy małżeńskiej (intercyzy) nie stanowi przeszkody do nadania opisanej wyżej klauzuli wykonalności przeciw małżonkowi dłużnika i prowadzeniu egzekucji. Egzekucja będzie prowadzona do tych składników, które należałyby do majątku wspólnego gdyby intercyzy nie zawarto.

Jakie kroki prawne może podjąć małżonek?

Małżonek może się jednak bronić zarzutem, iż wierzyciel zawierając umowę o intercyzie wiedział i w związku z tym jego żądanie nie powinno zostać uwzględnione.

Na koniec przypomnieć należy co stanowi majątek wspólny, a co odrębny małżonków?

Majątek wspólny co do zasady obejmuje przedmioty nabyte w czasie małżeństwa przez oboje małżonków czy przez jednego z nich. Do majątku wspólnego należą w szczególności: wynagrodzenie za pracę czy z innej działalności zarobkowej, dochody z majątku wspólnego jak również z majątku osobistego każdego z małżonków.

Majątek osobisty to zaś np. przedmioty majątkowe nabyte przed małżeństwem, przedmioty nabyte przez dziedziczenie czy darowiznę, (chyba, że spadkodawca czy darczyńca postanowił inaczej), przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków.

Autor: Adwokat Andrzej Pazdyga z Torunia http://torun-adwokat.com/