Upadłość konsumencka – ogólne zasady i najistotniejsze informacje

Bez cienia wątpliwości stwierdzić należy, iż możliwość ogłoszenia upadłości konsumenckiej to świetna opcja – daje możliwość „wyjścia na prostą” wielu osobom która normalnie na to by nie miały szans. Wielu klientów zgłasza się do naszej kancelarii, aby dowiedzieć się czegoś więcej o możliwościach jakie daje ustawa w tym zakresie.Pomimo, że upadłość konsumencka dedykowana jest właśnie konsumentom, Ci nie do końca sami sobie z nią radzą. Część z naszych klientów potrzebuje jedynie wskazówek i wyjaśnienia gdzie? co? i jak? i potem radzą sobie już sami. Czasami jednak sprawy są skomplikowane i wtedy udział prawnika okazuje się zbawieniem dla zagubionego konsumenta.

Bazując na otrzymywanych zapytaniach opracowaliśmy niedługi tekst, który zbiera w całość ogólne zasady i najważniejsze kwestie związane z upadłością konsumencką. Zapraszamy do lektury.

Możliwość ogłoszenia upadłości konsumenckiej została wprowadzona do przepisów prawa upadłościowego już w grudniu 2008r., ale tak naprawdę faktyczna możliwość skorzystania z tej opcji oddłużenia pojawiła się dopiero w 2014r. (po liberalizacji przesłanek do ogłoszenia upadłości – nie wszystkich!).

Przesłanki do ogłoszenia upadłości

Przesłanką pozytywną do ogłoszenia upadłości osoby fizycznej jest niewypłacalność dłużnika, czyli sytuacja gdy dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.

Przesłanki do ogłoszenia upadłości osoby fizycznej zostały w ustawie określone także w sposób negatywny, tj. poprzez wskazanie przesłanek oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

Sąd oddala wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli:

dłużnik doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa
w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku:
prowadzone uprzednio w stosunku do dłużnika postępowanie upadłościowe zostało umorzone z innych przyczyn niż na wniosek dłużnika
plan spłaty wierzycieli ustalony dla dłużnika uchylono z powodu:

niewykonywania przed upadłego obowiązków określonych w planie spłaty wierzycieli
niezłożenia w terminie przez upadłego sprawozdania z wykonania planu spłaty wierzycieli
zatajenia przez upadłego w sprawozdaniu z wykonania planu spłaty wierzycieli osiągniętego przychodu lub nabytych składników majątkowych (o wartości przekraczającej przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku za ostatni kwartał okresu sprawozdawczego, ogłoszone przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego)
dokonania przez upadłego bez uzyskania zgody sądu czynności prawnej dotyczącej jego majątku, które mogłyby pogorszyć jego zdolność do wykonania planu spłaty wierzycieli, lub niezatwierdzenia przez sąd tej czynności
ukrywania przez upadłego majątku lub prawomocnego uznania przez sąd dokonania przez upadłego czynności prawnej z pokrzywdzeniem wierzycieli

dłużnik, pomimo obowiązku wynikającego z przepisów ustawy, nie zgłosił w terminie wniosku o ogłoszenie upadłości
czynność prawna dłużnika została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli

– chyba że przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.

w prowadzonym uprzednio w stosunku do dłużnika postępowaniu upadłościowym umorzono całość lub część jego zobowiązań

– chyba że doszło do niewypłacalności dłużnika lub zwiększenia jej stopnia pomimo dochowania przez dłużnika należytej staranności lub przeprowadzenie postępowania jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi

dłużnik we wniosku poda dane niezgodne z prawdą lub niezupełne (wyjątkiem jest sytuacja gdy niezgodność lub niezupełność nie są istotne lub za przeprowadzeniem postępowania przemawiają względy słuszności lub humanitarne).

Wniosek o ogłoszenie upadłości

Wniosek o ogłoszenie upadłości może zgłosić dłużnik lub wierzyciel (tylko przez okres roku od dnia zakończenia prowadzenia przez osobę fizyczną działalności gospodarczej, przy czym do wniosku wierzyciela nie stosuje się powyżej opisanych pkt. 2-3).

Wniosek składa się na formularzu i powinien zawierać:

imię i nazwisko, miejsce zamieszkania oraz numer PESEL dłużnika, a jeśli dłużnik nie posiada numeru PESEL – dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
wskazanie miejsc, w których znajduje się majątek dłużnika;
wskazanie okoliczności, które uzasadniają wniosek i ich uprawdopodobnienie;
aktualny i zupełny wykaz majątku z szacunkową wyceną jego składników;
spis wierzycieli z podaniem ich adresów i wysokości wierzytelności każdego z nich oraz terminów zapłaty;
spis wierzytelności spornych z zaznaczeniem zakresu w jakim dłużnik kwestionuje istnienie wierzytelności; wskazanie wierzytelności w spisie wierzytelności spornych nie stanowi jej uznania;
listę zabezpieczeń ustanowionych na majątku dłużnika wraz z datami ich ustanowienia, w szczególności hipotek, zastawów i zastawów rejestrowych;
oświadczenie dłużnika, że nie zachodzą okoliczności wskazane powyżej w pkt. 2.

Uwzględniając wniosek o ogłoszenie upadłości, sąd wydaje stosowne postanowienie, w którym:

wymienia imię i nazwisko, miejsce zamieszkania, adres oraz numer PESEL dłużnika (upadłego), a jeżeli upadły nie posiada numeru PESEL – dane umożliwiające jego jednoznaczną identyfikację;
określa, że upadły jest osobą nieprowadzącą działalności gospodarczej;
wzywa wierzycieli upadłego do zgłaszania wierzytelności w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze;
wzywa osoby, którym przysługują prawa oraz prawa i roszczenia osobiste ciążące na nieruchomości należącej do upadłego, jeżeli nie zostały ujawnione w księdze wieczystej, do ich zgłaszania w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości w Rejestrze, pod rygorem utraty prawa powoływania się na nie w postępowaniu;
wyznacza sędziego-komisarza oraz syndyka.